استفاده از ترکیبات شیمیایی امروزه جزئی از زندگی مردم شده است و استفاده از این مواد در خانه ها یک امر انکار ناپذیر است. استفاده از این مواد آثار زیان باری برای مردم به دنبال دارد و با توجه به اینکه مردم بیش از 90 درصد وقت خود را در خانه هستند، مواجهه مداوم با این مواد در کوتاه مدت یا بلند مدت باعث به خطر افتادن سلامت آنها خواهد شد.
از جمله مواد شیمیایی قابل استفاده از خانه ها میتوان به سموم حشره کش، ظروف تفلونی، ترکیبات سرب در رنگ، جیوه، دود سیگار، مواد ضدعفونی کننده، شوینده ها، ترکیبات شیمیایی موجود در مواد غذایی اشاره کرد.
جیوه
یکی از مواد شیمیایی مورد استفاده در منازل جیوه موجود در دماسنج و لامپ های کم مصرف است. در حالت عادی این ماده آسیب و ضرری ندارد اما هنگام شکسته شدن لامپ بخارات جیوه در هوا پخش می شود و می تواند باعث اختلال در سیستم اعصاب و عملکرد مغز و همچنین آسیب به بینایی افراد شود؛ بعد از شکسته شدن لامپ برای جمع آوری باید دستورالعمل های بهداشتی را رعایت کنید:
- لامپ های کم مصرف سوخته را در خانه نگه ندارید و آنها را به مراکز بازیافت تحویل دهید
- برای تمیز کردن و جمع آوری خرده های لامپ شکسته شده حتما از ماسک و دستکش استفاده کنید و برای جمع آوری از جارو برقی استفاده نکنید و پس از جمع آوری حتما خرده های لامپ را در ظروف در بسته بگذارید
ترکیبات سرب در رنگ
یکی دیگر از مواد شیمیایی مورد استفاده در منازل سرب موجود در رنگ است. سرب در تمامی رنگ ها وجود دارد و میتواند به بدن انسان آسیب بزند. مواجهه با سرب بیشتر در روزهایی اولیه نقاشی خانه اتفاق می افتاد. برای مقابله با این مواجهه باید از دست زدن کودکان به دیوار خانه یا پنجره ها چه در حالت خشک یا چه در روزهای اولیه نقاشی خانه جلوگیری شود و مداوم دست و صورت کودکان شسته شود، همچنین تا زمان بر طرف شدن بو رنگ از حضور در خانه خودکاری کرد.
ظروف تفلنی
بعضی از ظروف تلفنی در طی فرآیند آشپزی و قرار گرفتن بر روی شعله باعث تولید سم خطرناکی می شوند و بعد از هر بار غذا خوردن مقداری از تفلون وارد بدن انسان می شود. در بعضی موارد خراش در این ظروف منجر به وارد شدن مواد سمی به داخل بدن می شود و باعث بیماری های کبدی و کلیوی می شود.
برای جلوگیری از ورود این سموم به داخل بدن بهتر است از ظروف جایگزینی چون استیل، پیرکس نشکن(از جمله بی خطرترین ظروف) و چدن استفاده کرد.
دود سیگار
چهار هزار نوع ماده شیمیایی زیان آور در دود سیگار وجود دارد از جمله آنها می توان به منواکسید کربن، نیکوتین فرمالدئید اشاره کرد. این مواد هم برای مصرف کننده و هم برای اطرافیان فرد مضر هستند و قرارگرفتن در معرض آن می تواند منجر به بیماری های تنفسی مثل آسم و عفونت های ریوی و حتی سرطان شود.
مواد ضدعفونی کننده
از جمله مواد شیمیایی موجود در خانه ها میتوان به مواد ضدعفونی کننده مثل وایتکس اشاره کرد که باعث از بین رفتن باکتری ها و ویروس ها می شوند و از رشد آن ها جلوگیری می کنند
برای استفاده از وایتکس باید نکات ایمنی رعایت شود:
- وایتکس را با دیگر مواد شوینده و جوهر نمک ترکیب نکنید
- حتما از ماسک و دستکش استفاده کنید
- هنگام استفاده از وایتکس تهویه روشن باشد
- در صورت تماس با بدن سریعا آن قسمت را بشویید
می توان به جای استفاده از مواد شیمیایی برای تمیز کردن منزل از مواد کم خطر یا بی خطر مثل سرکه سفید(برای تمیز کردن شیشه)، مخلوط لیمو و نمک(برای از بین بردن زنگ) و پارچه های فیبری(برای از بین بردن گرد و خاک بدون نیاز به ماده شیمیایی) استفاده کرد.
سموم حشره کش
از جمله ترکیبات حشره کش ها می توان به لیندان اشاره کرد که ماده ای به شدت خطرناک است و باعث بیماری های ریوی و آلرژی می شود. برای جلوگیری از آثار زیان بار این مواد می توان از حشره کش های برقی، توری برای در و پجره ها استفاده کرد و با رعایت اصول بهداشتی مانع از ورود و جمع شدن حشرات به خانه شد.