چهارشنبه، 01 آذر 1402
آلودگی خاک

آلودگی خاک

خاک جز عناصر مهم حیات و عضو موثر اکوسیستم محسوب می شود و در اثر تغییرات و فعالیت هایی دچار تخریب و آلودگی می شود. آلودگی خاک یک آسیب، خطر و تهدید پنهان تلقی می شود که می تواند زندگی و حیات گیاهان، جانوران و انسان ها را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه فعالیت های صنعتی، شیمیایی و صنعتی یا دفع نادرست زباله ها آلودگی خاک رخ می دهد. از جمله مواد شیمیایی که موجب آلودگی خاک می شود می توان به هیدروکربن های نفتی، آفت کش ها، سرب و دیگر فلزات اشاره کرد. با نفوذ مواد شیمیایی به خاک، این مواد وارد چرخه غذایی می شوند. برای تشکیل یک سانتی متر خاکی که توانایی پرورش گیاه را داشته باشد، مدت زمانی طولانی و عوامل خاصی نیاز است. خسارات وارد شده به خاک به سختی قابل جبران است و می توان خاک را به عنوان یه منبع محدود بنامیم. آلاینده های نفتی، آلاینده های صنعتی، آلاینده های شهری و آلاینده های کشاورزی از منابع آلودگی خاک به حساب می آیند.

آلاینده های شهری

روزانه زباله های زیادی در اثر فعالیت های انسانی در سطح شهر تولید و به خارج از شهرها منتقل می شوند. شیرابه زباله های تولید شده با نقوذ در درون زمین منجر به آلودگی خاک ها می شود. همچنین با ورود فاضلاب های خانگی به خاک، به دلیل وجود مواد شوینده در فاضلاب ها، نفوذپذیری خاک افزایش پیدا کرده و موجب آلودگی میکروبی خاک می شوند.

آلاینده های کشاورزی

سموم و کودهای کشاورزی، هورمون مورد استفاده در دام، استفاده از آب فاضلاب برای آبیاری مزارع از موارد آلودکننده در این دسته به حساب می آید. این مواد با نفوذ در خاک موجب می شوند تا خاک اثر تولیدی خود را از دست بدهد.

آلاینده های صنعتی

پسماندهای کارخانه ها، نیروگاه ها، صنایع فولاد و نفت جز آلاینده های صنعتی محسوب می شوند. این آلاینده ها به شکل دود از دودکش کارخانه ها خارج و موجب شکل گیری باران های اسیدی می شوند. باران اسیدی موجب اختلال در فعالیت های بیولوژیک خاک می شود.

آلاینده های نفتی

نفت، بنزین و مازوت را می توان به عنوان اصلی ترین آلاینده های خاک در این دسته بندی بیان کرد. نفوذ هرچه بیشتر این مواد به خاک باعث آلودگی بیشتر و سخت تر شدن فرایند پاکسازی خاک می شود. شکسته شدن لوله های انتقال موجب ورود مواد نفتی و سموم به خاک می شود.

دلایل اهمیت خاک

خاک بر روی خیلی از موارد به به صورت مستقیم و غیرمستقیم تاثیر می گذارد. علوفه مصرفی دام ها در خاک پرورش میابد و و انسان ها نیز از گوشت یا لبنیات دام ها استفاده می کنند. کیفیت خاک تاثیر مستقیم بر روی محصولات کشاورزی و مواد غذایی کشت شده دارد. خاک به عنوان زیستگاه جانوران خاصی به شمار می آید مانند کرم های خاکی، مورچه ها و...